Introduction & Purpose Psychosocial stress is a major risk factor for the development of a wide range of psychiatric and somatic illnesses (Hughes et al., 2017). Social factors such as perceived autonomy and competence, relatedness and task climate appear to be related to people dropping out of a sport (Balish et al., 2014). To this point in time, the developmental aspects in youth sports are insufficiently described in the literature. Previous studies dealing with dropout have indicated critical aspects on a personal, contextual, chronological, and procedural level (Moulds et al., 2024). The perception of these aspects seems to determine the individual stress experience. Therefore, the aim of the study was to identify stressors and resources in youth sport climbing and to gain a deeper understanding of how these relate to dropout. Methods Guided by the theoretical framework of the bioecological system theory (Bronfenbrenner & Morris, 2006), two active and six non-active climbers between the ages of 18 and 25 were interviewed using a semi-structured interview approach. The non-active climbers were dropouts, defined here as an athlete ending their competitive sport career before reaching their individual performance peak. In this case they were asked about the related circumstances. Active athletes started the interview from their current perspective. Each development-relevant factor (person, process, context, time; Bronfenbrenner & Morris, 2006) was then reflected on in terms of resources and stressors. The inclusion criterion was the qualification for the national team. A qualitative content analysis was carried out according to Mayring and Fenzl (2022). The data was analyzed using MAXQDA 24 software. Results The interviewed climbers addressed the context of family, school, social environment, training, and personal factors. A high level of social interaction was experienced. The topics of bodyweight and nutrition were often reported with negative connotations, particularly impacted by external factors. Communication skills were a consistently mentioned factor as a resource and potential stressor. A lack of individualisation and opportunities for personal development were reported as long-term stress factors. Feelings of responsibility and self-inflicted pressure were described as additional loads. Professional attachment was reported as a personal resource when positively evaluated. Reflection skills were recognised as a helpful stress management tool. As illustrated in Figure 1, the mindset of individuals appears to be shaped by the internal and external interplay of available resources, aspects of motivation and beliefs that are internalised. Discussion & Conclusion Several factors seem to interact modifying an individual’s experience of stress. The perception of stress at a certain point in time must be seen as a combination of the load experienced and the individual available resources. Sport-specific requirements should be considered. Dropout can be one of the consequences of overall stress in competitive sports and should be analysed systemically. The intention was to identify starting points for reducing dropout rates in sports and support health-promoting participation. These are the first results of this project, in which further athletes from climbing and other sports will be interviewed. References Balish, S. M., McLaren, C., Rainham, D., & Blanchard, C. (2014). Correlates of youth sport attrition: A review and future directions. Psychology of Sport and Exercise, 15(4), 429–439. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2014.04.003 Bronfenbrenner, U., & Morris, P. A. (2006). The ecology of human developmental processes. In W. Damon, & R. M. Lerner (Eds.), Handbook of child psychology: Theoretical models of human development (6th ed., pp. 793–828). Wiley. Hughes, K., Bellis, M. A., Hardcastle, K. A., Sethi, D., Butchart, A., Mikton, C., Jones, L., & Dunne, M. P. (2017). The effect of multiple adverse childhood experiences on health: A systematic review and meta-analysis. The Lancet Public Health, 2(8), e356-e366. https://doi.org/10.1016/S2468-2667(17)30118-4 Mayring, P., & Fenzl, T. (2022). Qualitative Inhaltsanalyse [Qualitative content analysis]. In N. Baur, & J. Blasius (Eds.), Handbuch Methoden der empirischen Sozialforschung (pp. 691–706). Springer Fachmedien Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-658-37985-8_43 Moulds, K., Galloway, S., Abbott, S., & Cobley, S. P. (2024). Youth sport dropout according to the Process-Person-Context-Time model: A systematic review. International Review of Sport and Exercise Psychology, 17(1) 440–481. https://doi.org/10.1080/1750984X.2021.2012817

Wprowadzenie i cel Stres psychospołeczny jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju szerokiego zakresu chorób psychicznych i somatycznych (Hughes i in., 2017). Czynniki społeczne, takie jak postrzegana autonomia i kompetencje, pokrewieństwo i klimat zadaniowy, wydają się być powiązane z porzucaniem sportu przez osoby (Balish i in., 2014). Jak dotąd aspekty rozwojowe w sporcie młodzieżowym nie są dostatecznie opisane w literaturze. Poprzednie badania dotyczące zjawiska porzucania nauki wykazały krytyczne aspekty na poziomie osobistym, kontekstowym, chronologicznym i proceduralnym (Moulds i in., 2024). Postrzeganie tych aspektów wydaje się determinować indywidualne przeżywanie stresu. Dlatego celem badania była identyfikacja czynników stresogennych i zasobów występujących we wspinaczce sportowej wśród młodzieży oraz głębsze zrozumienie ich związku z porzucaniem nauki. Metody Kierując się teoretycznymi ramami teorii systemów bioekologicznych (Bronfenbrenner i Morris, 2006), przeprowadzono wywiady z dwoma aktywnymi i sześcioma nieaktywnymi wspinaczami w wieku od 18 do 25 lat, stosując podejście wywiadu częściowo ustrukturyzowanego. Nieaktywni wspinacze to osoby, które porzuciły wspinaczkę, definiowane tutaj jako sportowiec kończący karierę sportową wyczynowo przed osiągnięciem indywidualnego szczytu wyników. W tej sprawie zapytano ich o okoliczności z tym związane. Aktywni sportowcy rozpoczęli wywiad od swojej obecnej perspektywy.Każdy czynnik istotny dla rozwoju (osoba, proces, kontekst, czas; Bronfenbrenner i Morris, 2006) został następnie przeanalizowany w kontekście zasobów i czynników stresogennych. Kryterium włączenia była kwalifikacja do kadry narodowej. Jakościową analizę treści przeprowadzono według Mayringa i Fenzla (2022). Dane analizowano przy użyciu oprogramowania MAXQDA 24. Wyniki Wspinacze, z którymi przeprowadzono wywiady, odnieśli się do kontekstu rodziny, szkoły, środowiska społecznego, treningu i czynników osobistych. Poziom interakcji społecznych był wysoki. Tematyka masy ciała i odżywiania często pojawiała się w kontekście negatywnym, na co szczególnie wpływały czynniki zewnętrzne. Umiejętności komunikacyjne były konsekwentnie wymienianym czynnikiem jako zasób i potencjalny stresor. Jako czynniki długotrwałego stresu wskazywano brak indywidualizacji i możliwości rozwoju osobistego. Jako dodatkowe obciążenia opisano poczucie odpowiedzialności i presję, którą sam sobie narzucasz. Przywiązanie zawodowe, jeśli zostało pozytywnie ocenione, zostało uznane za zasób osobisty. Umiejętności refleksji uznano za pomocne narzędzie radzenia sobie ze stresem. Jak pokazano na rysunku 1, sposób myślenia jednostek wydaje się być kształtowany przez wewnętrzne i zewnętrzne wzajemne oddziaływanie dostępnych zasobów, aspektów motywacji i zinternalizowanych przekonań. Dyskusja i wnioski Wydaje się, że kilka czynników oddziałuje na siebie, modyfikując indywidualne doświadczenie stresu.Postrzeganie stresu w określonym momencie należy postrzegać jako połączenie doświadczanego obciążenia i indywidualnych dostępnych zasobów. Należy wziąć pod uwagę wymagania specyficzne dla sportu. Rezygnacja z treningu może być jedną z konsekwencji ogólnego stresu w sporcie wyczynowym i należy ją analizować systemowo. Zamiarem było określenie punktów wyjścia dla zmniejszenia liczby osób porzucających aktywność sportową i wspieranie uczestnictwa w zajęciach promujących zdrowie. To pierwsze rezultaty tego projektu, w którym zostaną przeprowadzone wywiady z kolejnymi sportowcami zajmującymi się wspinaczką i innymi sportami. Odniesienia Balish, SM, McLaren, C., Rainham, D. i Blanchard, C. (2014). Korelaty wyczerpania sportu młodzieży: przegląd i przyszłe kierunki. Psychologia sportu i ćwiczeń, 15 (4), 429–439. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2014.04.003 Bronfenbrenner, U. i Morris, PA (2006). Ekologia procesów rozwojowych człowieka. W. Damon i R. M. Lerner (red.), Handbook of child psychology: Theoretical models of human development (wyd. 6, s. 793–828). Wiley’a. Hughes, K., Bellis, MA, Hardcastle, KA, Sethi, D., Butchart, A., Mikton, C., Jones, L. i Dunne, MP (2017). Wpływ wielu niekorzystnych doświadczeń z dzieciństwa na zdrowie: przegląd systematyczny i metaanaliza. The Lancet Public Health, 2(8), e356-e366.https://doi.org/10.1016/S2468-2667(17)30118-4 Mayring, P. i Fenzl, T. (2022). Jakościowa analiza Inhaltsanalyse [Jakościowa analiza treści]. W: N. Baur i J. Blasius (red.), Handbuch Methoden der empirischen Sozialforschung (s. 691–706). Springer Fachmedien Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-658-37985-8_43 Moulds, K., Galloway, S., Abbott, S. i Cobley, S. P. (2024). Porzucanie sportu przez młodzież według modelu proces-osoba-kontekst-czas: przegląd systematyczny. Międzynarodowy przegląd psychologii sportu i ćwiczeń, 17(1) 440–481. https://doi.org/10.1080/1750984X.2021.2012817